Interview met architectenbureau MFA Bavel

Bavel krijgt een nieuw multifunctioneel gebouw met daarin onder andere een sporthal, theaterzaal en Grand-Café. Deze Multifunctionele Accomodatie (MFA) komt aan de Lange Vore, op de plek van de voormalige Spindel. Het wordt een centrale ontmoetingsplaats in Bavel en het kloppend hart voor een groot deel van ons verenigingsleven. In mei van dit jaar heeft Architectenbureau De Twee Snoeken uit Den Bosch de opdracht gewonnen om de MFA te ontwerpen. In onderstaand interview stellen André Kaasjager (projectmanager) en Anouk Dalderop (architect) zich voor aan het dorp.

Architectenbureau De Twee Snoeken uit Den Bosch heeft recentelijk de opdracht gewonnen om het gebouw te ontwerpen. Namens het dorp hebben vertegenwoordigers uit de MFA-projectgroep deelgenomen aan de selectiecommissie die alle inzendingen heeft beoordeeld. Inmiddels heeft de voltallige werkgroep kennisgemaakt met het ontwerpteam. De visie op de MFA die het ontwerpbureau presenteerde is door alle betrokkenen in de MFA-werkgroep bijzonder goed ontvangen. De visie toont een gebouw met veel licht, mooie hoge en functionele ruimtes, een aansprekende inrichting en goede groene inpassing. De eerste beelden geven veel vertrouwen voor het vervolg van het traject.

Wat kunnen jullie vertellen over Architectenbureau ‘De Twee Snoeken’?

De Twee Snoeken is een groot ontwerpbureau uit ’s Hertogenbosch. Ongeveer 35 professionals zijn werkzaam bij de architectenafdeling en daarnaast werken er nog zo’n 80 experts aan softwareontwikkeling. De geschiedenis van het bureau gaat terug tot 1961. In de jaren ’80 waren we gevestigd in een pand met de naam ‘De Twee Snoeken’, wat uiteindelijk ook naam voor het architectenbureau is geworden.

Het is een echt Brabants bedrijf, dat soms aanvoelt als een grote familie. We zien vaak dat collega’s voor lange tijd werken voor het bureau. We zien regelmatig 25-jarige jubilea en er is ruimschoots aandacht voor momenten van gezelligheid.

Onze visie op ontwerpen voert terug tot de architectuurstroming van de Bossche School. Dat blijkt bijvoorbeeld uit ons basisprincipe: ‘kracht door eenvoud’. We zorgen voor een uitgebalanceerde sfeer in onze ontwerpen door veel aandacht voor het materiaalgebruik.

Welke ervaring hebben jullie met bouwwerken als multifunctionele accommodaties? 

We doen een breed scala aan stedenbouwkundige en architectonische projecten. Van gemeentehuizen tot kantoorpanden, van musea tot politiebureaus, en dus ook van sporthallen en multifunctionele accommodaties. We zorgen ervoor dat we in de volle breedte goede referenties opbouwen. Daardoor zijn we minder gevoelig voor de economische cyclus, zoals typische niche spelers dat vaak wel zijn. 

Recente voorbeelden op gebied van sport en cultuur zijn het Dorpshuis in de plaats Zeeland (waar de Bavelse MFA werkgroep ook op werkbezoek is geweest) en de multifunctionele accommodaties in Haaren en Rucphen. 

Wat sprak jullie aan in deze opdracht tijdens de aanbestedingsfase? 

Toen wij MFA Bavel voorbij zagen komen op het platform voor aanbestedingen, viel ons het unieke karakter van Bavel op, als echt Brabants dorp. Dat sprak ons meteen aan, temeer tegen onze eigen Brabantse achtergrond. We kregen al snel door welke historische context er speelt voor het dorp en hoe groot het belang van de MFA voor de lokale gemeenschap is. De MFA is echt een groot verhaal in het dorp, wat vele dorpsbewoners bezighoudt. Die context, die betrokkenheid, dat maakt het een geweldig project om aan te mogen werken. 

Wat betekent het winnen van de opdracht voor MFA Bavel voor jullie als bureau? 

Het binnenhalen van deze opdracht is een groot succes voor ons bureau. Het is voor ons de bevestiging dat we er goed in zijn geslaagd om een vertaling te maken van de wensen en het gedachtegoed van het dorp, binnen kaders zoals die gesteld waren. 

Net als bij andere opdrachten vieren we deze successen samen met iedereen van het bureau, onder andere met een traditionele fles champagne. De naam van het project schrijven we op de kurk en alle kurken van de gewonnen projecten bewaren we in grote pot. 

Aan dit soort grote opdrachten werken we met een heel team. Die teams zijn een mix van zowel ervaren ontwerpers alsook van jonge mensen die we de kans willen geven. Zo leiden we intern onze eigen mensen op. 

Wat is jullie ontwerpvisie voor MFA Bavel? 

We willen een gebouw maken waar alles wat Bavel nodig heeft kan samenkomen onder één dak. Een gebouw waar altijd ‘reuring’ is en wat eraan bijdraagt dat we Bavel nog meer laten bruisen. Zo bevorderen we de sociale samenhang binnen de gemeenschap. En dat is cruciaal voor een uniek dorp zoals Bavel. 

Het is daarnaast belangrijk dat we het gebouw goed inpassen in het bestaande beeld van het dorp.  

Wat zijn de belangrijkste ontwerp-kenmerken? 

Vanuit onze ontwerpvisie voorzien we een gebouw met veel licht, mooie hoge en functionele ruimtes, een aansprekende inrichting en goede groene inpassing.  

Belangrijk uitgangspunt is ook de aansluiting bij de directe omgeving. Voor de functionele wensen redeneren we vanuit de gebruiker. Uit het opgestelde programma van eisen volgt welke vorm en massa nodig zijn. Hieronder vallen ook de wensen rondom multifunctioneel gebruik, zoals bijvoorbeeld met carnaval wanneer we sporthal en theaterzaal willen kunnen combineren tot één grote ruimte.

Wat zijn voor jullie de grootste uitdagingen bij het ontwerp? 

Het dorp, vertegenwoordigd door de MFA-projectgroep, heeft alle functionele wensen helder omschreven. Zoals altijd is er geen oneindig budget. Hier gaat ons motto ‘kracht door eenvoud’ van pas komen. Het dorp vraagt ook niet om luxe, maar eenvoudigweg om een aantal broodnodige basisvoorzieningen op het gebied van sport, cultuur en horeca. 

Een andere uitdaging is de dorpse inpassing, waarbij we ook goed kijken naar de omgeving. In plaats van een modern blokvolume gaat onze ontwerpvisie uit van een speelsere en deels schuine kapvorm. Dat geeft een veel dorpsere aanblik dan platte daken.

Welke innovaties en nieuwe technieken denken jullie in te passen? 

Graag willen we duurzaamheid zoveel mogelijk integraal meenemen. Dat kan door te werken met duurzame materialen, die extra bestendig zijn zodat alles lang mee gaat. Een andere mogelijkheid is het toepassen van ‘bio-based’ producten, maar niet elk materiaal zal geschikt zijn voor toepassing in een sporthal met strenge normen of een theaterzaal waar ook strenge normen gelden, bijvoorbeeld voor akoestiek of geluidsdemping. Daarnaast verkennen we nog de mogelijkheid of we levend groen kunnen toepassen in de dakbedekking. Met zulke plantjes op het dak dragen we bij aan groen en biodiversiteit in het dorp.

Hoe ziet de samenwerking met de lokale gemeenschap er uit? Welke bijdrage gaat de MFA op lange termijn hebben? 

Als ontwerpbureau hebben we al een eerste kennismaking gehad met de Bavelse MFA-projectgroep. We hebben begrepen dat die al jaren in de weer is met het voorbereidend traject. Vertegenwoordigers uit die projectgroep hebben deelgenomen aan de selectiecommissie die ons gekozen hebben uit alle inzendingen. We hebben ook begrepen dat als de MFA er straks staat, het dorp ook een belangrijke bijdrage wil leveren in de exploitatiefase met haar vrijwilligersstructuren.  

Bij andere MFAs of soortgelijke projecten waaraan wij gewerkt hebben, zien we dat na oplevering het verenigingsleven een grote impuls heeft gekregen. Met nieuw elan voor de gemeenschap, en met nieuwe evenementen. Hier in Bavel verwachten we dat ook, zeker omdat het dorp ook een rol krijgt bij de exploitatie. Zo wordt de MFA een centrale plek; voor het dorp, door het dorp.  

Hoe ziet het tijdspad er uit? 

Als ontwerpers streven wij er naar om na de zomer het voorlopig ontwerp te hebben afgerond. We gaan dit voorlopig ontwerp vervolgens toelichten op een openbare inloopavond voor het dorp in de herfst. 

Daarna werken we alles in detail uit tot een definitief ontwerp. We hopen dat er voor het einde van het jaar nog een collegebesluit genomen kan worden en begin volgend jaar een gemeenteraadsbesluit voor de volgende fase, waarin we via een aanbestedingsprocedure het bouwbedrijf van de MFA selecteren en vergunningprocedures afronden. We zien uit naar het vervolg en houden het dorp nauw betrokken bij alle ontwikkelingen.